-
1 engineering development procedures
Исследования и разработки (НИОКР): процедуры конструкторских разработокУниверсальный англо-русский словарь > engineering development procedures
-
2 EDP
1) Общая лексика: Engine Driven Pump (Например, "low winged aircraft use an EDP to draw the fuel from the tanks". Речь идёт о лёгких самолётах. На больших EDP может обеспечивать энергией другие системы, например, гидросистему (одну из).), electric distribution point2) Авиация: engine development program3) Морской термин: процедура заблаговременного отправления, early departure procedure4) Американизм: Economic Diversification Program5) Военный термин: ELINT Data Processor, Emergency Defense Plan, US-Canada, effective directives and plans, electronic display panel, emergency defense plan, emergency defense position, engineering data plotting, engineering design plan, engineering design proposal, engineering development phase, environment determination program, equipment deadlined for parts, estimated date of publication, expeditious discharge program, experimental development plan6) Техника: Entrance Door Plate, electron decay profile, experimental dynamic processor, электронная дозирующая пипетка (electronic dispensing pipette)7) Юридический термин: Emotionally Disturbed Person8) Бухгалтерия: электронная обработка данных (ЭОД, electronic data processing)9) Страхование: electronic data processing coverage10) Сокращение: Emergency Defence Plan, Engagement Decision Point, Executive Development Program, Experimental Development, eau de parfum11) Текстиль: легко окрашиваемый полиэфир (easy dyeable polyester)12) Электроника: Educational Development Plan, Electron Diffraction Pattern, Ethylene Diamine Pyrocatechol13) Вычислительная техника: enhanced dot pitch, обработка данных с помощью компьютера, Enhanced Dot Pitch (Hitachi), процессор для электронной обработки данных14) Транспорт: Expedite Departure Path15) Фирменный знак: Elegant Darkness Productions16) Деловая лексика: Excellent Design Practiced, электронная обработка данных (electronic data processing)17) Глоссарий компании Сахалин Энерджи: Emergency Depressurizing (system)18) Образование: External Diploma Program19) Сетевые технологии: electronic data processing, electronic data processor, усовершенствованная технология тиражирования данных20) Автоматика: edge position control21) Сахалин А: emergency depressurization, installation emergency depressurizing22) Медицинская техника: end-diastolic pressure (ЭхоКГ)23) Фантастика Electronic Dream Plant24) Исследования и разработки (НИОКР): engineering development procedures25) Должность: Electronic Document Professional -
3 Artificial Intelligence
In my opinion, none of [these programs] does even remote justice to the complexity of human mental processes. Unlike men, "artificially intelligent" programs tend to be single minded, undistractable, and unemotional. (Neisser, 1967, p. 9)Future progress in [artificial intelligence] will depend on the development of both practical and theoretical knowledge.... As regards theoretical knowledge, some have sought a unified theory of artificial intelligence. My view is that artificial intelligence is (or soon will be) an engineering discipline since its primary goal is to build things. (Nilsson, 1971, pp. vii-viii)Most workers in AI [artificial intelligence] research and in related fields confess to a pronounced feeling of disappointment in what has been achieved in the last 25 years. Workers entered the field around 1950, and even around 1960, with high hopes that are very far from being realized in 1972. In no part of the field have the discoveries made so far produced the major impact that was then promised.... In the meantime, claims and predictions regarding the potential results of AI research had been publicized which went even farther than the expectations of the majority of workers in the field, whose embarrassments have been added to by the lamentable failure of such inflated predictions....When able and respected scientists write in letters to the present author that AI, the major goal of computing science, represents "another step in the general process of evolution"; that possibilities in the 1980s include an all-purpose intelligence on a human-scale knowledge base; that awe-inspiring possibilities suggest themselves based on machine intelligence exceeding human intelligence by the year 2000 [one has the right to be skeptical]. (Lighthill, 1972, p. 17)4) Just as Astronomy Succeeded Astrology, the Discovery of Intellectual Processes in Machines Should Lead to a Science, EventuallyJust as astronomy succeeded astrology, following Kepler's discovery of planetary regularities, the discoveries of these many principles in empirical explorations on intellectual processes in machines should lead to a science, eventually. (Minsky & Papert, 1973, p. 11)5) Problems in Machine Intelligence Arise Because Things Obvious to Any Person Are Not Represented in the ProgramMany problems arise in experiments on machine intelligence because things obvious to any person are not represented in any program. One can pull with a string, but one cannot push with one.... Simple facts like these caused serious problems when Charniak attempted to extend Bobrow's "Student" program to more realistic applications, and they have not been faced up to until now. (Minsky & Papert, 1973, p. 77)What do we mean by [a symbolic] "description"? We do not mean to suggest that our descriptions must be made of strings of ordinary language words (although they might be). The simplest kind of description is a structure in which some features of a situation are represented by single ("primitive") symbols, and relations between those features are represented by other symbols-or by other features of the way the description is put together. (Minsky & Papert, 1973, p. 11)[AI is] the use of computer programs and programming techniques to cast light on the principles of intelligence in general and human thought in particular. (Boden, 1977, p. 5)The word you look for and hardly ever see in the early AI literature is the word knowledge. They didn't believe you have to know anything, you could always rework it all.... In fact 1967 is the turning point in my mind when there was enough feeling that the old ideas of general principles had to go.... I came up with an argument for what I called the primacy of expertise, and at the time I called the other guys the generalists. (Moses, quoted in McCorduck, 1979, pp. 228-229)9) Artificial Intelligence Is Psychology in a Particularly Pure and Abstract FormThe basic idea of cognitive science is that intelligent beings are semantic engines-in other words, automatic formal systems with interpretations under which they consistently make sense. We can now see why this includes psychology and artificial intelligence on a more or less equal footing: people and intelligent computers (if and when there are any) turn out to be merely different manifestations of the same underlying phenomenon. Moreover, with universal hardware, any semantic engine can in principle be formally imitated by a computer if only the right program can be found. And that will guarantee semantic imitation as well, since (given the appropriate formal behavior) the semantics is "taking care of itself" anyway. Thus we also see why, from this perspective, artificial intelligence can be regarded as psychology in a particularly pure and abstract form. The same fundamental structures are under investigation, but in AI, all the relevant parameters are under direct experimental control (in the programming), without any messy physiology or ethics to get in the way. (Haugeland, 1981b, p. 31)There are many different kinds of reasoning one might imagine:Formal reasoning involves the syntactic manipulation of data structures to deduce new ones following prespecified rules of inference. Mathematical logic is the archetypical formal representation. Procedural reasoning uses simulation to answer questions and solve problems. When we use a program to answer What is the sum of 3 and 4? it uses, or "runs," a procedural model of arithmetic. Reasoning by analogy seems to be a very natural mode of thought for humans but, so far, difficult to accomplish in AI programs. The idea is that when you ask the question Can robins fly? the system might reason that "robins are like sparrows, and I know that sparrows can fly, so robins probably can fly."Generalization and abstraction are also natural reasoning process for humans that are difficult to pin down well enough to implement in a program. If one knows that Robins have wings, that Sparrows have wings, and that Blue jays have wings, eventually one will believe that All birds have wings. This capability may be at the core of most human learning, but it has not yet become a useful technique in AI.... Meta- level reasoning is demonstrated by the way one answers the question What is Paul Newman's telephone number? You might reason that "if I knew Paul Newman's number, I would know that I knew it, because it is a notable fact." This involves using "knowledge about what you know," in particular, about the extent of your knowledge and about the importance of certain facts. Recent research in psychology and AI indicates that meta-level reasoning may play a central role in human cognitive processing. (Barr & Feigenbaum, 1981, pp. 146-147)Suffice it to say that programs already exist that can do things-or, at the very least, appear to be beginning to do things-which ill-informed critics have asserted a priori to be impossible. Examples include: perceiving in a holistic as opposed to an atomistic way; using language creatively; translating sensibly from one language to another by way of a language-neutral semantic representation; planning acts in a broad and sketchy fashion, the details being decided only in execution; distinguishing between different species of emotional reaction according to the psychological context of the subject. (Boden, 1981, p. 33)Can the synthesis of Man and Machine ever be stable, or will the purely organic component become such a hindrance that it has to be discarded? If this eventually happens-and I have... good reasons for thinking that it must-we have nothing to regret and certainly nothing to fear. (Clarke, 1984, p. 243)The thesis of GOFAI... is not that the processes underlying intelligence can be described symbolically... but that they are symbolic. (Haugeland, 1985, p. 113)14) Artificial Intelligence Provides a Useful Approach to Psychological and Psychiatric Theory FormationIt is all very well formulating psychological and psychiatric theories verbally but, when using natural language (even technical jargon), it is difficult to recognise when a theory is complete; oversights are all too easily made, gaps too readily left. This is a point which is generally recognised to be true and it is for precisely this reason that the behavioural sciences attempt to follow the natural sciences in using "classical" mathematics as a more rigorous descriptive language. However, it is an unfortunate fact that, with a few notable exceptions, there has been a marked lack of success in this application. It is my belief that a different approach-a different mathematics-is needed, and that AI provides just this approach. (Hand, quoted in Hand, 1985, pp. 6-7)We might distinguish among four kinds of AI.Research of this kind involves building and programming computers to perform tasks which, to paraphrase Marvin Minsky, would require intelligence if they were done by us. Researchers in nonpsychological AI make no claims whatsoever about the psychological realism of their programs or the devices they build, that is, about whether or not computers perform tasks as humans do.Research here is guided by the view that the computer is a useful tool in the study of mind. In particular, we can write computer programs or build devices that simulate alleged psychological processes in humans and then test our predictions about how the alleged processes work. We can weave these programs and devices together with other programs and devices that simulate different alleged mental processes and thereby test the degree to which the AI system as a whole simulates human mentality. According to weak psychological AI, working with computer models is a way of refining and testing hypotheses about processes that are allegedly realized in human minds.... According to this view, our minds are computers and therefore can be duplicated by other computers. Sherry Turkle writes that the "real ambition is of mythic proportions, making a general purpose intelligence, a mind." (Turkle, 1984, p. 240) The authors of a major text announce that "the ultimate goal of AI research is to build a person or, more humbly, an animal." (Charniak & McDermott, 1985, p. 7)Research in this field, like strong psychological AI, takes seriously the functionalist view that mentality can be realized in many different types of physical devices. Suprapsychological AI, however, accuses strong psychological AI of being chauvinisticof being only interested in human intelligence! Suprapsychological AI claims to be interested in all the conceivable ways intelligence can be realized. (Flanagan, 1991, pp. 241-242)16) Determination of Relevance of Rules in Particular ContextsEven if the [rules] were stored in a context-free form the computer still couldn't use them. To do that the computer requires rules enabling it to draw on just those [ rules] which are relevant in each particular context. Determination of relevance will have to be based on further facts and rules, but the question will again arise as to which facts and rules are relevant for making each particular determination. One could always invoke further facts and rules to answer this question, but of course these must be only the relevant ones. And so it goes. It seems that AI workers will never be able to get started here unless they can settle the problem of relevance beforehand by cataloguing types of context and listing just those facts which are relevant in each. (Dreyfus & Dreyfus, 1986, p. 80)Perhaps the single most important idea to artificial intelligence is that there is no fundamental difference between form and content, that meaning can be captured in a set of symbols such as a semantic net. (G. Johnson, 1986, p. 250)Artificial intelligence is based on the assumption that the mind can be described as some kind of formal system manipulating symbols that stand for things in the world. Thus it doesn't matter what the brain is made of, or what it uses for tokens in the great game of thinking. Using an equivalent set of tokens and rules, we can do thinking with a digital computer, just as we can play chess using cups, salt and pepper shakers, knives, forks, and spoons. Using the right software, one system (the mind) can be mapped into the other (the computer). (G. Johnson, 1986, p. 250)19) A Statement of the Primary and Secondary Purposes of Artificial IntelligenceThe primary goal of Artificial Intelligence is to make machines smarter.The secondary goals of Artificial Intelligence are to understand what intelligence is (the Nobel laureate purpose) and to make machines more useful (the entrepreneurial purpose). (Winston, 1987, p. 1)The theoretical ideas of older branches of engineering are captured in the language of mathematics. We contend that mathematical logic provides the basis for theory in AI. Although many computer scientists already count logic as fundamental to computer science in general, we put forward an even stronger form of the logic-is-important argument....AI deals mainly with the problem of representing and using declarative (as opposed to procedural) knowledge. Declarative knowledge is the kind that is expressed as sentences, and AI needs a language in which to state these sentences. Because the languages in which this knowledge usually is originally captured (natural languages such as English) are not suitable for computer representations, some other language with the appropriate properties must be used. It turns out, we think, that the appropriate properties include at least those that have been uppermost in the minds of logicians in their development of logical languages such as the predicate calculus. Thus, we think that any language for expressing knowledge in AI systems must be at least as expressive as the first-order predicate calculus. (Genesereth & Nilsson, 1987, p. viii)21) Perceptual Structures Can Be Represented as Lists of Elementary PropositionsIn artificial intelligence studies, perceptual structures are represented as assemblages of description lists, the elementary components of which are propositions asserting that certain relations hold among elements. (Chase & Simon, 1988, p. 490)Artificial intelligence (AI) is sometimes defined as the study of how to build and/or program computers to enable them to do the sorts of things that minds can do. Some of these things are commonly regarded as requiring intelligence: offering a medical diagnosis and/or prescription, giving legal or scientific advice, proving theorems in logic or mathematics. Others are not, because they can be done by all normal adults irrespective of educational background (and sometimes by non-human animals too), and typically involve no conscious control: seeing things in sunlight and shadows, finding a path through cluttered terrain, fitting pegs into holes, speaking one's own native tongue, and using one's common sense. Because it covers AI research dealing with both these classes of mental capacity, this definition is preferable to one describing AI as making computers do "things that would require intelligence if done by people." However, it presupposes that computers could do what minds can do, that they might really diagnose, advise, infer, and understand. One could avoid this problematic assumption (and also side-step questions about whether computers do things in the same way as we do) by defining AI instead as "the development of computers whose observable performance has features which in humans we would attribute to mental processes." This bland characterization would be acceptable to some AI workers, especially amongst those focusing on the production of technological tools for commercial purposes. But many others would favour a more controversial definition, seeing AI as the science of intelligence in general-or, more accurately, as the intellectual core of cognitive science. As such, its goal is to provide a systematic theory that can explain (and perhaps enable us to replicate) both the general categories of intentionality and the diverse psychological capacities grounded in them. (Boden, 1990b, pp. 1-2)Because the ability to store data somewhat corresponds to what we call memory in human beings, and because the ability to follow logical procedures somewhat corresponds to what we call reasoning in human beings, many members of the cult have concluded that what computers do somewhat corresponds to what we call thinking. It is no great difficulty to persuade the general public of that conclusion since computers process data very fast in small spaces well below the level of visibility; they do not look like other machines when they are at work. They seem to be running along as smoothly and silently as the brain does when it remembers and reasons and thinks. On the other hand, those who design and build computers know exactly how the machines are working down in the hidden depths of their semiconductors. Computers can be taken apart, scrutinized, and put back together. Their activities can be tracked, analyzed, measured, and thus clearly understood-which is far from possible with the brain. This gives rise to the tempting assumption on the part of the builders and designers that computers can tell us something about brains, indeed, that the computer can serve as a model of the mind, which then comes to be seen as some manner of information processing machine, and possibly not as good at the job as the machine. (Roszak, 1994, pp. xiv-xv)The inner workings of the human mind are far more intricate than the most complicated systems of modern technology. Researchers in the field of artificial intelligence have been attempting to develop programs that will enable computers to display intelligent behavior. Although this field has been an active one for more than thirty-five years and has had many notable successes, AI researchers still do not know how to create a program that matches human intelligence. No existing program can recall facts, solve problems, reason, learn, and process language with human facility. This lack of success has occurred not because computers are inferior to human brains but rather because we do not yet know in sufficient detail how intelligence is organized in the brain. (Anderson, 1995, p. 2)Historical dictionary of quotations in cognitive science > Artificial Intelligence
-
4 department
n1) отдел; отделение; подразделение; служба2) департамент; управление; амер. министерство, ведомство
- accounting department
- accounts department
- administrative department
- advice department
- advertising department
- analysis department
- appeals department
- audit department
- auditing department
- auxiliary department
- bank department
- bank trust department
- bespoke department
- billing department
- bond department
- bookkeeping department
- branch department
- business department
- cash department
- certification department
- claims department
- collection department
- common service department
- contract department
- cost department
- coupons paying department
- custody department
- delivery department
- deposit department
- design department
- development department
- discount department
- distribution department
- drafting department
- employees' department
- employment department
- engineering department
- examining department
- examination department
- exchange department
- executive department
- export department
- field service department
- filing department
- finance department
- finance-and-accounts department
- finance-and-economy department
- foreign exchange department
- forwarding department
- functional department
- general accounting department
- general bookkeeping department
- general service department
- goods department
- government department
- indirect department
- information department
- inquiry department
- inspection department
- internal audit department
- inventory department
- labour and wages department
- law department
- leased department
- legal department
- lost and found department
- maintenance department
- manufacturing department
- manufacturing engineering department
- marketing department
- marking department
- materials department
- merchandise development department
- methods and procedures department
- new business department
- nonproductive departments
- operating department
- operational department
- order department
- organization department
- outpatients' department
- packing department
- patent department
- payroll department
- personnel department
- planning department
- preproduction department
- pricing department
- process department
- processing department
- procurement department
- production department
- production control department
- production scheduling and control department
- promotion department
- protocol department
- publication department
- publicity department
- purchasing department
- quality control department
- receiving department
- record department
- requisitioning department
- Revenue Department
- sales department
- sales order department
- savings department
- scheduling department
- securities department
- selling department
- service department
- shipping department
- shop-training department
- staff department
- staff training department
- standards department
- State Department
- statistics department
- stock department
- storage department
- stores department
- subcontractors department
- supply department
- technical department
- thrift department
- traffic department
- training department
- transport department
- transportation department
- trust department
- visa department
- wages department
- work study department
- Department of Agriculture
- Department of Commerce
- Department of Economic Affairs
- Department of Health, Education and Welfare
- Department of Industry
- Department of Justice
- Department of Labor
- Department of Overseas Trade
- Department of State
- Department of the Interior
- Department of the Navy
- Department of the Treasury
- Department of Transportation
- establish a department
- make up a department
- reequip a departmentEnglish-russian dctionary of contemporary Economics > department
-
5 Association
- Association for Information Systems Professionals
- Association for Machine Translation and Computational Linguistics
- Association for Systems Management - American Software Association
- American Standards Association - Data Processing Management Association - National Association of Broadcast Engineers and Technicians
- National Association of Communication System Engineers
- National Association of Radio and Television Broadcasters
- National Association of Securities Dealers - Radio Manufactures Association
- Recording Industry Association of America - Systems and Procedures Association
- Telecommunication Industry Association -
6 Association
в соч.- American Communication Association
- American Radio Association
- American Radio-Telegraphists Association
- American Software Association
- American Standards Association
- Association for Computing Machinery
- Association for Information Systems Professionals
- Association for Machine Translation and Computational Linguistics
- Association for Systems Management
- Association for Women in Computing
- Association of Cinematograph and Television Technicians
- Association of Computer Users
- Association of Data Processing Service Organizations
- Association of Machine Translation and Computational Linguistics
- Association of Microelectronic Professionals
- British Engineering Standards Association
- British Robot Association
- British Videogram Association
- Canadian Standards Association
- Cellular Telecommunication Industry Association
- Computer and Business Equipment Manufacturers Association
- Data Interchange Standards Association
- Data Processing Management Association
- Electronic Engineering Association
- Electronic Industries Association of Japan
- Electronic Industries Association
- Electronic Messaging Association
- European Computer Manufactures Association
- Exchange Carriers Standards Association
- Fiber Channel Association
- Independent Computer Consultants Association
- Information Systems Security Association
- Infrared Data Association
- Interactive Multimedia Association
- International Communication Association
- International Computer Facsimile Association
- International Computer Security Association
- International Standards Association
- International Trademark Association
- Japan Electronic Industry Development Association
- Japanese Industrial Robot Association
- Message-Oriented Middleware Association
- MIDI Manufacturer's Association
- Multimedia Telecommunications Association
- National Association of Broadcast Engineers and Technicians
- National Association of Broadcasters
- National Association of Communication System Engineers
- National Association of Radio and Television Broadcasters
- National Association of Securities Dealers
- National Cable Television Association
- National Computer Graphics Association
- National Computer Security Association
- National Electrical Manufacturers Association
- National Electronics Distributors Association
- Optical Storage Technology Association
- Personal Computer Memory Card International Association
- Radio and Electronics Engineering Association
- Radio Manufactures Association
- Radio-Electronics-Television Manufacturers Association
- Recording Industry Association of America
- Scientific Apparatus Manufacturers Association
- SCSI Trade Association
- Semiconductor Industry Association
- Special Libraries Association
- Surface Mount Equipment Manufactures Association
- Systems and Procedures Association
- Telecommunication Industry Association
- Trans-European Research and Education Networking Association
- Video Electronic Standard AssociationThe New English-Russian Dictionary of Radio-electronics > Association
-
7 department
1) структурное подразделение, административный орган (министерство, департамент, управление, отдел)2) секция (в торговом предприятии)3) функциональный отдел (напр. кадров, финансов)4) факультет (университета) -
8 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
9 aircraft
aircraft nвоздушное судноabandon an aircraftпокидать воздушное судноabandoned aircraftвоздушное судно, исключенное из реестраaccident to an aircraftпроисшествие с воздушным судномaccommodate an aircraftразмещать воздушное судноactive aircraftэксплуатируемое воздушное судноafter an aircraftдорабатывать конструкцию воздушного суднаageing aircraftизнос воздушного суднаairborne aircraftвоздушное судно, находящееся в воздухеaircraft acceleration factorкоэффициент перегрузки воздушного суднаaircraft acceleration testsиспытания воздушного судна на перегрузкиaircraft accessory gear boxкоробка приводов самолетных агрегатовaircraft ageсрок службы воздушного суднаaircraft alert positionсостояние готовности воздушного судна к вылетуaircraft alternate-stress testsиспытания воздушного судна на переменные нагрузкиaircraft anticollision deviceприбор предупреждения столкновений воздушных судовaircraft assembly jigсборочный стапель воздушного суднаaircraft axisось симметрии воздушного суднаaircraft balance diagramцентровочный график воздушного суднаaircraft basic specificationsосновные технические данные воздушного суднаaircraft bearingпеленг воздушного суднаaircraft behaviorповедение воздушного суднаaircraft blind transmissionпередача воздушного суднаaircraft braking performanceтормозная характеристика воздушного суднаaircraft breakawayстрагивание воздушного суднаaircraft breakdownвесовая классификация воздушного суднаaircraft call signпозывной код воздушного суднаaircraft capacityвместимость воздушного суднаaircraft capacity rangeпредел коммерческой загрузки воздушного суднаaircraft cargo lashingшвартовка груза на воздушном суднеaircraft categoryвид воздушного суднаaircraft category ratingклассификация воздушных судов по типамaircraft center lineосевая линия воздушного суднаaircraft center - of - gravityцентровка воздушного суднаaircraft certificateсертификат воздушного суднаaircraft certificate holderвладелец сертификата на воздушное судноaircraft classificationклассификация воздушных судовaircraft clockбортовой синхронизаторaircraft commanderкомандир воздушного суднаaircraft commissioning testsэксплуатационные испытания воздушного суднаaircraft communication equipmentбортовое связное оборудованиеaircraft companyфирма по производству воздушных судовaircraft componentэлемент конструкции воздушного суднаaircraft containerконтейнер для перевозки грузов и багажа на воздушном суднеaircraft control lossпотеря управляемости воздушного суднаaircraft control marginзапас управляемости воздушного суднаaircraft control systemсистема управления воздушным судномaircraft control transferпередача управления воздушным судномaircraft cost levelсебестоимость воздушного суднаaircraft courseкурс воздушного суднаaircraft customerзаказчик воздушного суднаaircraft deckпол кабины воздушного суднаaircraft decompressionразгерметизация воздушного суднаaircraft defects listведомость дефектов воздушного суднаaircraft deliveryпоставка воздушных судовaircraft depotавиационная базаaircraft designконструкция воздушного суднаaircraft designerавиаконструкторaircraft design loadрасчетный предел нагрузки воздушного суднаaircraft development plantопытная авиационный заводaircraft dimension toleranceдопуск на размеры воздушного суднаaircraft ditchingвынужденная посадка воздушного судна на водуaircraft documentsбортовая документацияaircraft dry leaseаренда воздушного судна без экипажаaircraft dryleaseаренда воздушного судна без экипажаaircraft earthingзаземление воздушного суднаaircraft electrical failureотказ электросистемы воздушного суднаaircraft electric systemэлектросистема воздушного суднаaircraft electrificationосветительное оборудование воздушного суднаaircraft embodyпроводить доработку воздушного суднаaircraft emergencyаварийная ситуация с воздушным судномaircraft emergency locator beaconбортовой аварийный приводной маякaircraft employmentэксплуатация воздушного суднаaircraft empty weightмасса пустого воздушного суднаaircraft endurance testsресурсные испытания воздушного суднаaircraft environmental testиспытание воздушного судна в термобарокамереaircraft equipmentбортовое оборудованиеaircraft equipment overhaulремонт оборудования воздушного суднаaircraft escape chuteаварийный бортовой трап - лотокaircraft evacuation meansсредства эвакуации воздушного суднаaircraft evolutionэволюция воздушного суднаaircraft factoryавиационный заводaircraft fatigue lifeусталостный ресурс воздушного суднаaircraft fire pointочаг пожара на воздушном суднеaircraft first costсебестоимость производства воздушного суднаaircraft fixместоположение воздушного суднаaircraft fixed equipmentбортовое стационарное оборудованиеaircraft fix latitudeширота местонахождения воздушного суднаaircraft fixtureстапель для сборки воздушного суднаaircraft flashзасветка воздушного суднаaircraft fleetпарк воздушных судовaircraft fleet turnoverоборот парка воздушных судовaircraft flight reportполетный лист воздушного суднаaircraft flyingполеты воздушных судовaircraft freightгруз, перевозимый воздушным судномaircraft fuel consumptionрасход топлива воздушным судномaircraft fuel quantityзапас топлива воздушного суднаaircraft fuel supplyподача топлива в систему воздушного суднаaircraft galleyбортовая кухня воздушного суднаaircraft generationпоколение воздушных судовaircraft geometryконтуры воздушного суднаaircraft handlingуправление воздушным судномaircraft hardwareприборное оборудование воздушного суднаaircraft headingкурс воздушного суднаaircraft heaterаэродромный обогреватель воздушного суднаaircraft heating systemсистема обогрева воздушного суднаaircraft heelкрен воздушного суднаaircraft high tension wiringэлектропроводка высокого напряжения на воздушном суднеaircraft hijack protectionзащита воздушного судна от угонаaircraft hoistсамолетный подъемникaircraft hourсамолето-часaircraft hydraulic jackгидроподъемник для воздушного суднаaircraft icingобледенение воздушного суднаaircraft identificationопознавание воздушного суднаaircraft identification systemсистема опознавания воздушного суднаaircraft impactстолкновение воздушного суднаaircraft impact angleугол удара воздушного суднаaircraft in distressвоздушное судно, терпящее бедствиеaircraft in missingвоздушное судно, пропавшее без вестиaircraft in serviceэксплуатируемое воздушное судноaircraft insuranceстрахование воздушного суднаaircraft integrated data systemбортовая комплексная система регистрации данныхaircraft intentional swerveпреднамеренное отклонение воздушного суднаaircraft interchangeобмен воздушными судамиaircraft is considered to be missingвоздушное судно считается пропавшим без вестиaircraft jacking pointместо установки домкрата для подъема воздушного суднаaircraft ladderбортовая лестницаaircraft ladingзагрузка воздушного суднаaircraft landingпосадка воздушного суднаaircraft landing measurement systemсистема измерения посадочных параметров воздушного суднаaircraft lateral inbalanceнарушение поперечной центровки воздушного суднаaircraft layoutкомпоновка воздушного суднаaircraft leadэлектропроводка воздушного суднаaircraft leafletрекламный проспект воздушного суднаaircraft leaseаренда воздушного суднаaircraft leveling pointнивелировочная точка воздушного суднаaircraft lightsбортовые аэронавигационные огниaircraft limit switchконцевой выключатель в системе воздушного суднаaircraft listкрен воздушного суднаaircraft load distributionраспределение загрузки воздушного суднаaircraft load factorкоэффициент загрузки воздушного суднаaircraft loading chartсхема загрузки воздушного суднаaircraft loading diagramсхема загрузки воздушного суднаaircraft loading instructionинструкция по загрузке воздушного суднаaircraft low tension wiringэлектропроводка низкого напряжения на воздушном суднеaircraft maintenance baseавиационная техническая базаaircraft maintenance depotавиационная техническая базаaircraft maintenance divisionцех технического обслуживания воздушных судовaircraft maintenance engineerинженер по техническому обслуживанию воздушных судовaircraft maintenance engineering exhibitionвыставка технического оборудования для обслуживания воздушных судовaircraft maintenance guideруководство по технической эксплуатации воздушного суднаaircraft maintenance performanceэксплуатационная технологичность воздушного суднаaircraft maintenance practiceтехнология технического обслуживания воздушного суднаaircraft maintenance teamбригада технического обслуживания воздушных судовaircraft main viewобщий вид воздушного суднаaircraft manoeuvrabilityманевренность воздушного суднаaircraft manufacturing facilitiesавиационное производственное предприятиеaircraft manufacturing plantавиационный заводaircraft minimaминимум воздушного суднаaircraft mockupмакет воздушного суднаaircraft modelмодель воздушного суднаaircraft movementдвижение воздушного суднаaircraft mushпросадка воздушного суднаaircraft nationality markгосударственный опознавательный знак воздушного суднаaircraft navigation equipmentбортовое навигационное оборудованиеaircraft noise abatement operating proceduresэксплуатационные методы снижения авиационного шумаaircraft noise annoyanceраздражающее воздействие шума от воздушного судaircraft noise certificateсертификат воздушного судна по шумуaircraft noise pollutionвредное воздействие шума от воздушных судовaircraft noise prediction programпрограмма прогнозирования авиационного шумаaircraft nose sectionносовая часть воздушного суднаaircraft observationнаблюдение с борта воздушного суднаaircraft on flightвоздушное судно в полетеaircraft on registerвоздушное судно, занесенное в реестрaircraft operating agencyлетно-эксплуатационное предприятиеaircraft operating expensesэксплуатационные расходы на воздушное судноaircraft operating instructionинструкция по эксплуатации воздушного суднаaircraft operationэксплуатация воздушного суднаaircraft operational empty weightдопустимая посадочная массаaircraft operational rangeэксплуатационная дальность полета воздушного суднаaircraft operational weightмасса снаряженного воздушного судна без пассажировaircraft overhaulремонт воздушного суднаaircraft overhaul plantремонтный авиационный заводaircraft overhaul shopмастерская капитального ремонта воздушных судовaircraft overswingingраскачивание воздушного суднаaircraft parkingпарковка воздушного суднаaircraft parking equipmentоборудование места стоянки воздушного суднаaircraft parking placeместо стоянки воздушного суднаaircraft passenger insuranceстрахование авиапассажировaircraft perfomance limitationsлетно-технические ограниченияaircraft performance characteristicsлетно-технические характеристикиaircraft performancesлетно-технические характеристики воздушного суднаaircraft phantom viewусловно прозрачный вид воздушного суднаaircraft pivotingразворот воздушного суднаaircraft pneumatic systemпневматическая система воздушного суднаaircraft portable equipmentпереносное бортовое оборудованиеaircraft positionотметка местоположения воздушного суднаaircraft position indicatorуказатель положения воздушного суднаaircraft position lineлиния положения воздушного суднаaircraft position reportсообщение о положении воздушного суднаaircraft power reductionуменьшение мощности двигателей воздушного суднаaircraft power supplyбортовой источник электропитанияaircraft productionпроизводство воздушных судовaircraft production break lineлиния технологического разъема воздушного суднаaircraft production inspectionконтроль качества изготовления воздушных судовaircraft prototypeопытный вариант воздушного суднаaircraft provider stateгосударство - поставщик воздушного суднаaircraft rangeдальность полета воздушного суднаaircraft ratingклассификационная отметка воздушного суднаaircraft readinessготовность воздушного суднаaircraft recorderбортовой регистраторaircraft recorder equipmentбортовая контрольно-записывающая аппаратураaircraft recoveryобнаружение и удаление воздушного суднаaircraft recovery dateдата обнаружения пропавшего воздушного суднаaircraft recovery kitкомплект оборудования для удаления воздушного суднаaircraft recovery planплан восстановления воздушного суднаaircraft reference symbolуказатель положения воздушного судна(на шкале навигационного прибора) aircraft registrationрегистрация воздушного суднаaircraft registration markбортовой регистрационный знак воздушного суднаaircraft registry stateгосударство регистрации воздушного суднаaircraft reliabilityнадежность воздушного суднаaircraft removal from serviceснятие воздушного судна с эксплуатацииaircraft rental costsрасходы на аренду воздушного суднаaircraft repair depotбаза ремонта воздушных судовaircraft repair kitтехническая аптечка воздушного суднаaircraft repairmanспециалист по ремонту воздушных судовaircraft repair shopавиаремонтная мастерскаяaircraft requiring assistanceвоздушное судно, нуждающееся в помощиaircraft reserve factorзапас прочности воздушного суднаaircraft responderсамолетный ответчикaircraft retrofitдоработка воздушного суднаaircraft rollкрен воздушного суднаaircraft safe lifeбезопасный срок службы воздушного суднаaircraft safety beaconпроблесковый маяк для предупреждения столкновенияaircraft safety factorуровень безопасности полетов воздушного суднаaircraft salvageэвакуация воздушного судна с места аварииaircraft sanitary controlсанитарный контроль воздушных судовaircrafts batchсерия воздушных судовaircraft seating densityплотность размещения кресел на воздушном суднеaircraft self routingпрокладка маршрута с помощью бортовых средств навигацииaircraft sensitivityуправляемость воздушного суднаaircraft separation assuranceобеспечение эшелонирования полетов воздушных судовaircraft service periodпродолжительность обслуживания воздушного суднаaircraft service truck'sтранспортные средства для обслуживания воздушного суднаaircraft servicingобслуживание воздушного суднаaircraft servicing equipmentоборудование для обслуживания воздушного суднаaircraft servicing installationстационарная установка для обслуживания воздушного суднаaircraft settingпеленгование воздушного суднаaircraft's fileнабор бортовой документацииaircraft shedангар для воздушного суднаaircraft sideборт воздушного суднаaircrafts impingementстолкновение воздушных судовaircraft simulatorтренажер воздушного суднаaircraft skidding dragсопротивление скольжению воздушного суднаaircraft's loading positionместо загрузки воздушного суднаaircraft sound proofingзвукоизоляция воздушного суднаaircraft spacingэшелонирование полетов воздушных судовaircraft spare partзапасные части для воздушного суднаaircraft's parking positionместо стоянки воздушного суднаaircraft speedскорость воздушного суднаaircraft spiral glideпланирование воздушного судна по спиралиaircraft's present positionфактическое положение воздушного суднаaircraft standместо остановки воздушного суднаaircraft standby facilitiesрезервное оборудование воздушного суднаaircraft stand identificationобозначение места остановки воздушного суднаaircraft stand identification signопознавательный знак места стоянки воздушного суднаaircraft stand lead-in lineлиния заруливания воздушного судна на стоянкуaircraft stand markingмаркировка места стоянки воздушного суднаaircraft stand taxilaneлиния руления воздушного судна в зоне стоянкиaircraft status reportдонесение о состоянии парка воздушных судовaircraft step unitбортовой трапaircraft stopостановка воздушного суднаaircraft stopping performanceтормозная характеристика воздушного суднаaircraft storage batteryбортовая аккумуляторная батареяaircraft storage instructionинструкция по консервации и хранению воздушного суднаaircraft structural deformationдеформация конструкции воздушного суднаaircraft structureконструкция воздушного суднаaircraft substantial damageзначительное повреждение суднаaircraft sudden swerveвнезапное отклонение воздушного суднаaircraft supersedeasсписание воздушного суднаaircraft supplierпредприятие - поставщик воздушных судовaircraft surface movement indicatorиндикатор наземного движения воздушных судовaircraft systemбортовая системаaircraft technicianавиационный техникaircraft test dataданные о результатах испытаний воздушного суднаaircraft test stationиспытательная станция воздушных судовaircraft tie-down pointточка швартовки воздушного суднаaircraft tightnessгерметичность воздушного суднаaircraft tool codingмаркировка бортового инструментаaircraft towing pointбуксировочный узел воздушного суднаaircraft trailспутный след воздушного суднаaircraft trimбалансировка воздушного суднаaircraft typeтип воздушного суднаaircraft uncontrollabilityнеуправляемость воздушного суднаaircraft underloadingнеполная загрузка воздушного суднаaircraft unlawful seizureнезаконный захват воздушного суднаaircraft usability factorкоэффициент использования воздушного суднаaircraft useful loadполезная нагрузка воздушного суднаaircraft user stateгосударство - эксплуатант воздушного суднаaircraft ventilation rateстепень вентиляции кабины воздушного суднаaircraft wakeспутная струя за воздушным судномaircraft warning systemсистема предупредительной сигнализации воздушного суднаaircraft warrantyгарантийный срок воздушного суднаaircraft washing plantмоечная установка для воздушных судовaircraft wearout rateстепень износа воздушного суднаaircraft weight categoryвесовая категория воздушного суднаaircraft weight toleranceдопуск на массу воздушного суднаaircraft wet leaseаренда воздушного судна вместе с экипажемaircraft wreckполомка воздушного суднаairodynamically balanced aircraftаэродинамически сбалансированное воздушное судноalign the aircraftустанавливать воздушное судноalign the aircraft with the center lineустанавливать воздушное судно по осиalign the aircraft with the runwayустанавливать воздушное судно по оси ВППall-cargo aircraftгрузовое воздушное судноall-metal aircraftцельнометаллическое воздушное судноall-purpose aircraftмногоцелевое воздушное судноall-weather aircraftвсепогодное воздушное судноall-wing aircraftвоздушное судно схемы летающее крылоambulance aircraftсанитарное воздушное судноamphibian aircraftсамолет - амфибияapproaching aircraftвоздушное судно, совершающее заход на посадкуarriving aircraftприбывающее воздушное судноassociated aircraft systemвспомогательная бортовая система воздушного суднаauthorized aircraftвоздушное судно, имеющее разрешение на полетbalanced aircraftсбалансированное воздушное судноbalance the aircraftбалансировать воздушное судноbaseline aircraftслужебное воздушное судноbaseline aircraft configurationконфигурация базовой модели воздушного суднаbasic aircraftосновной вариант воздушного суднаboard an aircraftподниматься на борт воздушного суднаbring the aircraft backвозвращать воздушное судноbring the aircraft outвыводить воздушное судно из кренаbusiness aircraftслужебное воздушное судноcanard aircraftвоздушное судно схемы уткаcargo aircraftгрузовое служебное судноcause of aircraft troubleпричина неисправности воздушного суднаcharter an aircraftфрахтовать воздушное судноchartered aircraftзафрахтованное воздушное судноcivil aircraftвоздушное судно гражданской авиацииclean aircraftвоздушное судно с убранной механизацией крылаclean the aircraftубирать механизацию крыла воздушного суднаclearance of the aircraftразрешение воздушному суднуcleared aircraftвоздушное судно, получившее разрешениеclear the aircraftдавать разрешение воздушному суднуcombination aircraftвоздушное судно для смешанных перевозокCommittee on Aircraft NoiseКомитет по авиационному шумуcommuter-size aircraftвоздушное судно местных воздушных линийcomplex type of aircraftкомбинированный тип воздушного суднаconsider an aircraft serviceableдопускать воздушное судно к дальнейшей эксплуатацииcontrol the aircraftуправлять воздушным судномconventional takeoff and landing aircraftвоздушное судно обычной схемы взлета и посадкиconvert an aircraftпереоборудовать воздушное судноconvertible aircraftгрузопассажирское воздушное судноcover an aircraft withзачехлять воздушное судноdamage aircraft structureповреждать конструкцию воздушного суднаdamaged aircraftповрежденное воздушное судноdecelerate the aircraft toснижать скорость воздушного судна доdelta-wing aircraftвоздушное судно с треугольным крыломdeparting aircraftвылетающее воздушное судноderived aircraftмодифицированное воздушное судноdisabled aircraftвоздушное судно, выведенное из строяdouble-decker aircraftдвухпалубное воздушное судноease the aircraft onвыравнивать воздушное судноeastbound aircraftвоздушное судно, летящее курсом на востокeffect on an aircraftвлиять на состояние воздушного суднаenable the aircraft toдавать воздушному судну правоendanger the aircraftсоздавать опасность для воздушного суднаengage in aircraft operationэксплуатировать воздушное судноenter the aircraftзаносить воздушное судно в реестрenter the aircraft standзаруливать на место стоянки воздушного суднаentire aircraftукомплектованное воздушное судноenvironmentally attuned aircraftвоздушное судно, удовлетворяющее требованиям сохранения окружающей средыequip an aircraft withоборудовать воздушное судноestimated position of aircraftрасчетное положение воздушного суднаexecutive aircraftадминистративное воздушное судноexperimental aircraftопытный вариант воздушного суднаfeeder aircraftвоздушное судно вспомогательной авиалинииfill an aircraft withразмещать в воздушном суднеfirst-generation aircraftвоздушное судно первого поколенияfit an aircraft withоборудовать воздушное судноfixed-wing aircraftвоздушное судно с неподвижным крыломfly by an aircraftлетать на воздушном суднеfly the aircraft1. пилотировать воздушное судно2. управлять самолетом folding wing aircraftвоздушное судно со складывающимся крыломfollowing aircraftвоздушное судно, идущее следомfollow up the aircraftсопровождать воздушное судноforest patrol aircraftвоздушное судно для патрулирования лесных массивовfreight aircraftгрузовое воздушное судноfull-scalle aircraftполномасштабная модель воздушного суднаgeneral-purpose aircraftвоздушное судно общего назначенияhandy aircraftлегкоуправляемое воздушное судноhead the aircraft into windнаправлять воздушное судно против ветраheavier-than-air aircraftлетательный аппарат тяжелее воздухаheavy aircraftтранспортное воздушное судноhigh-altitude aircraftвоздушное судно для полетов на большой высотеhigh-capacity aircraftвоздушное судно большой вместимостиhigh-speed aircraftскоростное воздушное судноhigh-wing aircraftвоздушное судно с верхним расположением крылаholding aircraftвоздушное судно в зоне ожиданияhold the aircraft on the headingвыдерживать воздушное судно на заданном курсеhospital aircraftсанитарное воздушное судноhouse an aircraftразмещать воздушное судноhypersonic aircraftгиперзвуковое воздушное судноidentify the aircraftопознавать воздушное судноimproperly loaded aircraftвоздушное судно, загруженное не по установленной схемеinbound aircraftприбывающее воздушное судноin-coming aircraftвоздушное судно на подходеinconventional type of aircraftнестандартный тип воздушного суднаin-flight aircraftвоздушное судно в полетеinherent in the aircraftсвойственный воздушному суднуin-service aircraftэксплуатируемое воздушное судноinstall in the aircraftустанавливать на борту воздушного суднаinstall on the aircraftмонтировать на воздушном суднеinterception of civil aircraftперехват гражданского воздушного суднаinterchanged aircraftвоздушное судно по обменуintercharged aircraft agreementсоглашение об обмене воздушными суднамиinternational aircraft standardмеждународный авиационный стандартInternational Council of Aircraft Owner and Pilot AssociationsМеждународный совет ассоциаций владельцев воздушных судов и пилотовintruding aircraftвоздушное судно, создающее опасность столкновенияinward aircraftприбывающее воздушное судноirrepairable aircraftнеремонтопригодное воздушное судноjack an aircraftвывешивать воздушное судно на подъемникахjet aircraftреактивное воздушное судноjoin an aircraftсовершать посадку на борт воздушного суднаkeep clear of the aircraftдержаться на безопасном расстоянии от воздушного суднаkeep the aircraft onвыдерживать воздушное судноknown aircraft damageустановленное повреждение воздушного суднаladen aircraftзагруженное воздушное судноland aircraftсухопутное воздушное судноland the aircraftприземлять воздушное судноlead in the aircraftзаруливать воздушное судноlead out the aircraftвыруливать воздушное судноlease an aircraftарендовать воздушное судноleased aircraftарендованное воздушное судноlessee of an aircraftарендатор воздушного суднаlevel the aircraft outвыравнивать воздушное судноlicensed aircraftлицензированное воздушное судноlift an aircraft onвывешивать воздушное судноlift-fuselage aircraftвоздушное судно с несущим фюзеляжемlight aircraftвоздушное судно небольшой массыlighter-than-air aircraftлетательный аппарат легче воздухаline up the aircraftвыруливать воздушное судно на исполнительный стартlong-bodied aircraftдлиннофюзеляжный самолетlong-distance aircraftвоздушное судно большой дальности полетовlow annoyance aircraftмалошумное воздушное судноlow-wing aircraftвоздушное судно с низким расположением крылаmail-carrying aircraftпочтовое воздушное судноmaintain the aircraft at readiness toдержать воздушное судно готовымmake the aircraft airborneотрывать воздушное судно от землиmaking way aircraftвоздушное судно в полетеmanned aircraftпилотируемое воздушное судноmid-wing aircraftвоздушное судно со средним расположением крылаmissing aircraftпропавшее воздушное судноmodified aircraftмодифицированное воздушное судноmoor the aircraftшвартовать воздушное судноmulticrew aircraftвоздушное судно с экипажем из нескольких человекmultiengined aircraftвоздушное судно с двумя и более двигателямиmultipurpose aircraftмногоцелевое воздушное судноnarrow-body aircraftвоздушное судно с узким фюзеляжемnonnoise certificate aircraftвоздушное судно, не сертифицированное по шумуnose-in aircraft standместо стоянки воздушного судна носом к аэровокзалуnose-out aircraft standместо стоянки воздушного судна хвостом к аэровокзалуon aircraft center lineпо оси воздушного суднаoncoming aircraftвоздушное судно, находящееся на встречном курсеone-engined aircraftвоздушное судно с одним двигателемoperate an aircraftэксплуатировать воздушное судноoperation of aircraftэксплуатация воздушного суднаoriginating aircraftвылетающее воздушное судноoutbound aircraftвылетающее воздушное судноoutdated aircraftустаревшая модель воздушного суднаout-of-balance aircraftнесбалансированное воздушное судноoutward aircraftвылетающее воздушное судноoverweight aircraftперегруженное воздушное судноowner-operated aircraftвоздушное судно, находящееся в эксплуатации владельцаpark an aircraftпарковать воздушное судноpassenger aircraftпассажирское воздушное судноpatrol aircraftпатрульное воздушное судноpiston-engined aircraftвоздушное судно с поршневым двигателемplace the aircraftустанавливать воздушное судноplot the aircraftзасекать воздушное судноpractice aircraftтренировочное воздушное судноpreceeding aircraftвоздушное судно, идущее впередиpreproduction aircraftопытный вариант воздушного суднаpressurized aircraftгерметизированное воздушное судноproduction aircraftсерийный вариант воздушного суднаprofitable aircraftкоммерческое воздушное судноprop-driven aircraftвинтовое воздушное судноproperly identify the aircraftточно опознавать воздушное судноprototype aircraftопытный вариант воздушного суднаpull the aircraft out ofбрать штурвал на себяpush the aircraft backбуксировать воздушное судно хвостом впередpush the aircraft downснижать высоту полета воздушного суднаput the aircraft into productionзапускать воздушное судно в производствоput the aircraft on the courseвыводить воздушное судно на заданный курсput the aircraft overпереводить воздушное судно в горизонтальный полетquiet aircraftбесшумное воздушное судноreceiver aircraftвоздушное судно, дозаправляемое в полетеreduced takeoff and landing aircraftвоздушное судно укороченного взлета и посадкиreequip an aircraftзаменять оборудование воздушного суднаregister the aircraftрегистрировать воздушное судноregular-body aircraftвоздушное судно с фюзеляжем типовой схемыrelease the aircraftпрекращать контроль воздушного суднаremoval of aircraftудаление воздушного суднаremove the aircraftудалять воздушное судноrescue aircraftпоисково-спасательное воздушное судноresearch aircraftисследовательское воздушное судноrestore an aircraftвосстанавливать воздушное судноretirement of aircraftсписание воздушного суднаreturn an aircraft to flyable statusприводить воздушное судно в состояние летной годностиreturn the aircraft to serviceдопускать воздушное судно к дальнейшей эксплуатацииroll in the aircraftвводить воздушное судно в кренroll on the aircraftвыполнять этап пробега воздушного суднаroll out the aircraftвыводить воздушное судно из кренаrotary-wing aircraftвоздушное судно с несущим винтомrotate the aircraftотрывать переднюю опору шасси воздушного суднаsafe handling of an aircraftбезопасное управление воздушным судномschool aircraftучебное воздушное судноsea aircraftгидровариант воздушного суднаsearch and rescue aircraftпоисково-спасательное воздушное судноseparate the aircraftэшелонировать воздушное судноshort-range aircraftвоздушное судно для местный авиалинийshort takeoff and landing aircraftвоздушное судно короткого взлета и посадкиsingle-engined aircraftвоздушное судно с одним двигателемsingle-pilot aircraftвоздушное судно с одним пилотомsingle-seater aircraftодноместное воздушное судноspace the aircraftопределять зону полета воздушного суднаsports aircraftспортивное воздушное судноstandby aircraftрезервное воздушное судноstate aircraftвоздушное судно государственной принадлежностиstate of aircraft manufactureгосударство - изготовитель воздушного суднаstayed afloat aircraftвоздушное судно, оставшееся на плавуsteer the aircraftуправлять воздушным судномstretched aircraftвоздушное судно с удлиненным фюзеляжемsubsonic aircraftдозвуковое воздушное судноsubstantially dameged aircraftсущественно поврежденное воздушное судноsubstitute the aircraftзаменять воздушное судноsupersonic aircraftсверхзвуковое воздушное судноsuspected aircraft damageпредполагаемое повреждение воздушного суднаtailless aircraftвоздушное судно схемы летающее крылоtaxiing aircraftрулящее воздушное судноterminating aircraftвоздушное судно, прибывающее в конечный аэропортtest aircraftиспытываемое воздушное судноthe aircraft under commandуправляемое воздушное судноtoday's aircraftвоздушное судно, отвечающее современным требованиямtopped-up aircraftснаряженное воздушное судноtraining aircraftучебно-тренировочное воздушное судноtransonic aircraftоколозвуковое воздушное судноtransport aircraftтранспортное воздушное судноtrim the aircraftбалансировать воздушное судноturbine-engined aircraftвоздушное судно с газотурбинными двигателямиturbojet aircraftвоздушное судно с турбореактивными двигателямиturboprop aircraftвоздушное судно с турбовинтовыми двигателямиtwin-engined aircraftвоздушное судно с двумя двигателямиtwin-fuselage aircraftдвухфюзеляжное воздушное судноunder command aircraftуправляемое воздушное судноunder way aircraftвоздушное судно, готовое к полетуunladen aircraftразгруженное воздушное судноunlawfully seized aircraftнезаконно захваченное воздушное судноunpressurized aircraftнегерметизированное воздушное судноunstall the aircraftвыводить воздушное судно из сваливания на крылоunstick the aircraftотрывать воздушное судно от землиvend an aircraftпоставлять воздушное судноvertical takeoff and landing aircraftвоздушное судно вертикального взлета и посадкиwarn the aircraftпредупреждать воздушное судноwide-body aircraftширокофюзеляжное воздушное судноwork on the aircraftвыполнять работу на воздушном судне
См. также в других словарях:
Engineering tolerance — is the permissible limit or limits of variation in a physical dimension, a measured value or physical property of a material, manufactured object, system, or service, other measured values (such as temperature, humidity, etc.). in engineering and … Wikipedia
engineering — /en jeuh near ing/, n. 1. the art or science of making practical application of the knowledge of pure sciences, as physics or chemistry, as in the construction of engines, bridges, buildings, mines, ships, and chemical plants. 2. the action, work … Universalium
Engineering drawing — Technical drawings An engineering drawing, a type of technical drawing, is used to fully and clearly define requirements for engineered items. Engineering drawing (the activity) produces engineering drawings (the documents). More than just the… … Wikipedia
Reliability engineering — is an engineering field, that deals with the study of reliability: the ability of a system or component to perform its required functions under stated conditions for a specified period of time. [ Definition by IEEE] It is often reported in terms… … Wikipedia
Automotive engineering — Modern automotive engineering is a branch of vehicle engineering, incorporating elements of mechanical, electrical, electronic, software and safety engineering as applied to the design, manufacture and operation of motorcycles, automobiles, buses … Wikipedia
systems engineering — ☆ systems engineering n. a branch of engineering using esp. information theory, computer science, and facts from systems analysis studies to design integrated operational systems for specific complexes systems engineer n. * * * Technique of using … Universalium
Information engineering — (IE) or information engineering methodology (IEM) in software engineering is an approach to designing and developing information systems. Contents 1 Overview 2 History 3 Information engineering topics … Wikipedia
Information Engineering — (IE) or Information Engineering Methodology (IEM) is an approach to designing and developing information systems. It has a somewhat chequered history that follows two very distinct threads. It is said to have originated in Australia between 1976… … Wikipedia
Internet-Speed Development — What is Internet Speed DevelopmentInternet Speed Development is an Agile Software Development development method using a combined spiral model/waterfall model with daily builds aimed at developing a product with high speed.It was developed in the … Wikipedia
nuclear engineering — Introduction the field of engineering that deals with the control and use of energy and radiation released from nuclear reactions. It encompasses the development, design, and construction of power reactors, naval propulsion reactors,… … Universalium
Organization development — (OD) is a new[when?] term which means a conceptual, organization wide effort to increase an organization s effectiveness and viability. Warren Bennis has referred to OD as a response to change, a complex educational strategy intended to change… … Wikipedia